Kredyt hipoteczny? Kredyt mieszkaniowy? A może kredyt mieszkaniowy hipoteczny? Czy kredytobiorcy zdają sobie sprawę z różnic pomiędzy wyżej wskazanymi rodzajami kredytów?
Niewątpliwie możliwe problemy kredytobiorców z rozróżnieniem poprawnej terminologii i/lub rodzaju kredytu wiążą się z tym, że ww. rodzaje kredytów mają wiele cech wspólnych i podpisanie każdej z ww. umów może skutkować udzieleniem kredytu na zakup mieszkania.
Gdzie zatem szukać rozbieżności?
Punktem wyjścia dla rozważań w tym zakresie powinien być art. 69 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. z 2021 r., poz. 2439), zgodnie z którym umowa kredytu powinna określać cel, na który kredyt został udzielony.
Celem kompleksowego przybliżenia przedmiotowego zagadnienia należy także dotrzeć do definicji umowy kredytu hipotecznego, przez który należy rozumieć zgodnie z art. 3 ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami z dnia 23 marca 2017 r. (t. j. z dnia 22 maja 2020 r., Dz. U. z 2020 r., poz. 1027) umowę, w ramach której kredytodawca udziela konsumentowi kredytu lub daje mu przyrzeczenie udzielenia kredytu zabezpieczonego hipoteką lub innym prawem związanym z nieruchomością mieszkalną lub przeznaczonego na sfinansowanie niezwiązanego z działalnością gospodarczą lub prowadzeniem gospodarstwa rolnego nabycia lub utrzymania:
1) prawa własności budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, a także ich budowy lub przebudowy w rozumieniu art. 3 pkt. 6 i 7a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2019 r., poz. 1186 z późn. zm.);
2) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu;
3) prawa własności nieruchomości gruntowej lub jej części;
4) udziału we współwłasności budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w nieruchomości gruntowej.
Należy jednak pamiętać, że za umowę o kredyt hipoteczny uważa się w szczególności umowę:
2) kredytu w rozumieniu art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz.U. z 2019 r., poz. 2357 oraz z 2020 r., poz. 284, 288 i 321);
3) o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego;
4) o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia;
5) o kredyt odnawialny – o ile spełnia warunki określone w ust. 1.
Jak łatwo zauważyć celem kredytu hipotecznego może, ale nie musi być zakup lub remont nieruchomości, ale jego zabezpieczeniem musi być ustanowienie zapisu na hipotece nieruchomości.
W tym miejscu łatwo już zauważyć, że sama nazwa kredytu (kredyt hipoteczny, kredyt mieszkaniowy) w zasadzie determinuje jego istotę.
Przechodząc zatem do omówienia instytucji kredytu mieszkaniowego należy dojść do wniosku, że jego celem jest kredytowanie zakupu mieszkania, domu, garażu, działki lub mieszkania komunalnego, z tym zastrzeżeniem że rekomendowanym zachowaniem jest by każdorazowo przed zaciągnięciem tego rodzaju kredytu sprawdzać na jaki cel można przeznaczyć konkretny kredyt mieszkaniowy w danym banku.
Z powyższego należy wyprowadzić wniosek, że definicja kredytu hipotecznego jest szersza niż definicja kredytu mieszkaniowego oraz stwierdzić, że każdy kredyt mieszkaniowy co do zasady jest kredytem hipotecznym, ale nie każdy kredyt hipoteczny będzie kredytem mieszkaniowym.
Odnosząc się zatem do trzeciego z powyższych terminów, tj. kredytu mieszkaniowego hipotecznego należy dojść do wniosku, że jest to kredyt przeznaczony wyłącznie na zakup nieruchomości, którego zabezpieczeniem jest hipoteka na nieruchomości.